BIG Deal

Vizionarska stambena arhitektura Bjarkea Ingelsa u Kopenhagenu.

Ukoliko planirate da posetite Kopenhagen i istražujete znamenitosti koje ga krase, u svim zvaničnim vodičima ćete prvo naići na informacije o turističkim tačkama poput glavne pešačke ulice Strøget, Kraljevske palate, starog luna-parka Tivoli ili statue Male sirene. Međutim, ono što Kopenhagen izdvaja od drugih evropskih prestonica je pažnja posvećena savremenoj arhitekturi.

Ovaj grad u svojoj turističkoj ponudi ističe izuzetne primere arhitekture današnjice, kako danskih tako i stranih arhitekata. A svakako je jedinstveno to da visoki dometi arhitekture u Danskoj nisu rezervisani samo za javne objekte poput opera, biblioteke ili muzeja , već se posedno ističu rame uz rame s njima nalaze inovativni stambeni objekti, koji predstavljaju neke od najzanimljivih primera svetske savremene stambene arhitekture.U ovoj oblasti istaklo se više danskih arhitektonskih biroa, ali ime koje se najčešće sreće svakako je Bjarke Ingels.

CAB je za vas obišao i fotografisao tri poznata i impresivna stambena objekta u Ørestadu, južnom predgrađu Kopenhagena koje se izdvaja kao dom inventivne i savremene stambene i javne arhitekture. BIG-ov doprinos ovom novom naselju sastoji se iz tri pretežno stambene strukture: VM kuća (VM Houses), Planine (Mountain) i Osmice (8 House). U prvom delu ovog teksta predstvićemo vam prva dva objekta, usled njihove fizičke blizine i istog konteksta, ali i činjenice da su u pitanju 2 rana dela ovog sada već svetski poznatog arhitekte.

VM kuće jedan su od prvih izvedenih projekata Bjarke Ingelsa (2004-2005), rađen u okviru studia PLOT u kome je Ingelsu partner bio Julien De Smedt. Ovaj stambeni kompleks sastoji se iz dva objekta, čije osnove podsećaju na slova V i M, otkud i naziv celog projekta. Kompleks prepoznatljive arhitekture smešten je na glavnom pravcu razvoja Ørestada – uz samu izdignutu liniju metroa. Objekti su slobodno stojeći, postavljeni upravno na ulični front, čime naglašavaju prostore nastale između objekata. Orjentišu se ne prema ulici i uličnom frontu, jer on i nije definisan, već prema lepo uređenim i negovanim unutrašnjim dvorištima.

Izostaje jasna definicija bloka kompleksa, već se ova dva objekta uklapaju u niz slobodnostojećih stambenih i javnih objekata raspoređenih duž ove ulice. Potpuno otvorene zelene površine oko objekata, javno prizemlje koje ne ometa pešačke tokove i velike staklene fasadne površine koje prolazniku omogućavaju pogled u savremene enterijere, ostavljaju utisak otvorenosti i demokratičnosti. Arhitektura ovih objekata oslikava dansko društvo i njegove vrednosti.

Odmah pored VM kuća nalazi se objekat nazvan Planina, možda najpoznatije delo Bjarke Ingelsa i studia PLOT, iz 2008. godine. Ovaj objekat odlikuje potpuno drugačiji pristup konceptu stanovanja. Iako se i ovaj objekat nalazi tik uz metro-liniju, u njegovom izgledu sa ulice dominira garaža. Prvih nekoliko nivoa koji formiraju ulični front zapravo su nivoi garaže i jedini javno dostupan prostor objekta. Strogo kontrolisan ulaz i korišćenje inovativnih liftova koji se osim vertikalno mogu kretati i horizontalno duž hodnika, na posetioca ostavljaju utisak da se radi o ekskluzivnom objektu.

Privatnost stanara potpuno je zaštićena i sa strane fasade: otvorene drvetom obložene terase orijentisane prema parku i kanalu, stepenasto se izdižu od nivoa prizemlja do vrha ova „planine“ i u potpunosti od radoznalih pogleda sakrivaju unutrašnji svet ove strukture. Zahvaljujući ovakvoj arhitekturi svaki stan ima svoje parče zelenila, prirode i otvorenog neba, dok u potpunosti zadržava svoju privatnost.

VM kuće i Planina objekti su u nizu zanimljivih i inovativnih odgovora danskih arhitekata na izazove razvoja novog grada. Smešteni uz glavnu liniju komunikacije koja Ørestad povezuje sa centrom Kopenhagena, čine jezgro novog naselja jer se u blizini se nalaze i Gimnazija, objekat velikog tržnog centra i drugi javni objekti.